[HÀNG SƯU TẦM] Canon EOS 60Da

Canon EOS 60Da ra mắt vào khoảng năm 2012, là phiên bản “biến thể chuyên dụng” của mẫu 60D, dành cho nhiếp ảnh thiên văn (astrophotography). 

Điểm khác biệt quan trọng so với 60D là bộ lọc hồng ngoại (IR / low‑pass filter) được hiệu chỉnh để cho phép ánh sáng tại bước sóng H‑alpha (656 nm) xuyên vào cảm biến mạnh hơn, giúp chụp những đối tượng như tinh vân phát xạ đỏ tốt hơn. 

Về thông số cơ sở, nó giữ nhiều nét giống 60D: cảm biến CMOS APS‑C 18 MP, dải ISO từ 100 đến 6400 (mở rộng lên 12800), màn hình xoay lật (vari-angle) 3.0″ 1,040,000 điểm, tốc độ chụp liên tục ~ 5.3 hình/giây, hệ số crop ~ 1.6× với ống kính EF/EF‑S.

Canon mô tả rằng bộ lọc IR được hiệu chỉnh giúp tăng khả năng truyền ánh sáng H‑alpha lên ~ gấp 3 lần so với 60D tiêu chuẩn. 

Máy cũng hỗ trợ chụp phơi sáng lâu, có khả năng giảm nhiễu cho phơi sáng dài và các chức năng điều khiển từ xa (với phụ kiện).

Ưu điểm

1. Tối ưu cho thiên văn, nhất là vùng phát xạ Hα
   Với thiết kế bộ lọc để cho ánh sáng Hα “xuyên qua” nhiều hơn, 60Da giúp bạn thu được chi tiết tốt hơn ở các tinh vân đỏ so với máy ảnh DSLR thông thường. 

2. Cấu hình khá vững cho thời điểm ra mắt
   Mặc dù đã cũ, các thông số như 18 MP, ISO mở rộng, tốc độ ~5.3 fps là dùng được cho nhiều mục đích khác ngoài thiên văn.

3. Màn hình xoay lật thuận lợi khi chụp trời
   Khi máy gắn trên kính thiên văn hoặc gối máy cố định hướng lên trời, màn hình linh hoạt giúp dễ bố cục, lấy nét mà không phải ngó qua ống ngắm quá khó chịu.

4. Cộng đồng & kinh nghiệm sẵn có
   Do 60Da đã được dùng khá lâu trong giới astrofotography, bạn dễ tìm hướng dẫn, mẫu ảnh, cộng đồng chia sẻ thủ thuật tối ưu.

Hạn chế & nhược điểm

1. Màu đỏ ám (reddish tint) khi dùng cho ảnh thông thường
   Vì bộ lọc IR bị thay đổi, khi chụp cảnh ban ngày bình thường, ảnh có thể bị ám đỏ nếu không hiệu chỉnh cân bằng trắng kỹ. Canon cũng cảnh báo rằng nếu dùng 60Da cho chụp bình thường, cân bằng màu có thể không “tự nhiên” như máy thường. 

2. Cảm biến và công nghệ đã lỗi thời so với các máy mới
   Trong những năm gần đây, cảm biến mới có mức nhiễu thấp hơn, dải ISO tốt hơn, khả năng xử lý hậu kỳ mạnh mẽ hơn. 60Da không thể so sánh với các máy DSLR/ mirrorless hiện đại.

3. Khó tìm linh kiện / sửa chữa & model đã ngừng sản xuất
   60Da đã ngừng sản xuất từ lâu. Khi hư hỏng, tìm linh kiện thay thế có thể khó khăn và chi phí cao.
   Ngoài ra, có người dùng phản hồi rằng họ mua 60Da mới (đã dùng rất ít) nhưng máy tự nhiên “không bật lên” hoặc lỗi phần cứng — điều này cho thấy rủi ro khi mua máy cũ/hiện trạng khó kiểm tra.

4. Không “vượt trội” so với việc sửa máy thường
   Có nhiều ý kiến trong cộng đồng astro cho rằng một chiếc 60D bình thường sau khi mod (tháo/bổ sung bộ lọc hoặc IR mod) có thể đạt hiệu suất tương đương 60Da, với chi phí thấp hơn. 

5. Giới hạn về buffer, tốc độ chụp cao, AF yếu trong điều kiện tối
   Do ra mắt từ 2012, hiệu năng AF trong điều kiện ánh sáng yếu sẽ không mạnh như các dòng máy mới. Ngoài ra, chụp hình liên tục buffer RAW cũng bị giới hạn.

Đối tượng phù hợp

Máy này thích hợp cho:

• Người đam mê thiên văn nghiệp dư hoặc trung cấp, muốn có một máy DSLR “chuyên thiên văn” mà không phải tự mod nhiều.

• Ai chụp các tinh vân phát xạ (đỏ) nhiều, như tinh vân sao, tinh vân phát xạ hydrogen, muốn thu được chi tiết đỏ tốt hơn.

• Người chấp nhận hạn chế khi chụp cảnh ban ngày — họ sẽ chỉnh cân bằng trắng hoặc hậu kỳ để bù màu.

Nó không phù hợp nếu bạn:

• Muốn một máy linh hoạt cho cả nhiếp ảnh ban ngày, chân dung, phong cảnh mà không lo chỉnh màu rất nhiều.

• Cần hiệu suất cao trong điều kiện ánh sáng yếu, ISO cao, hoặc cần autofocus nhanh, chống rung hiện đại.

• Không muốn lo rủi ro khi mua hàng cũ hoặc máy khó bảo hành.

So sánh / lựa chọn thay thế

• 60Da hàng “genuine” vs mod 60D
  Nhiều người trong cộng đồng cho rằng việc mod (chỉnh bộ lọc IR) cho một chiếc 60D có thể đạt hiệu năng gần bằng 60Da mà chi phí rẻ hơn. Reddit+1

• Máy hiện đại hơn + mod astro
  Một lựa chọn an toàn hơn là dùng máy mirrorless mới (hoặc DSLR có cảm biến mới) và thực hiện mod (astro-mod) để tối ưu cho thiên văn. Những cảm biến mới sẽ cho mức nhiễu thấp hơn, dynamic range cao hơn.

• Máy chuyên thiên văn mới / cảm biến cooled CCD / CMOS astro
  Nếu ngân sách cho phép, các máy ảnh chuyên dụng thiên văn (cooled CCD/CMOS) sẽ vượt trội hơn DSLR trong việc kiểm soát nhiễu khi chụp phơi sáng rất dài.

Đánh giá tổng kết

Ưu điểm đáng giá nhất của Canon 60Da là khả năng thu ánh sáng H‑alpha tốt hơn so với các DSLR thông thường, nhờ bộ lọc IR được hiệu chỉnh. Nếu thiên văn là mục đích chính của bạn, trong điều kiện xác định, 60Da có thể là lựa chọn hợp lý kể cả khi nó đã “cổ”.